Aloski adan tout péyi kréyolopal asou latè, moun ka gloriyé lang kréyol la lè 28 oktob, atè Matinik, ou sé di jou-tala pa djè lé di an tjou-patat ba pèsonn. Anni minisipalité lavil Trinité ki dépi yonn-dé lanné ka fè an bel travay épi festival "RABOURAJ"-li a. Sa vré ki dot koté ni anchay ti manifestasion alantou kréyol, mé sa lang-la té ké bizwen, sé ki lé pouvwè politik pwan poblem-la o sérié (kon sa ka fet atè Gwadloup) ek ba lajounen-tala an karaktè ki ofisiel.
Sa tris konstaté ki abo Matinik sé péyi kréyolopal ki ni plis kréyolis, kantékant épi Ayiti, laplipa moun sanfouté divini lang zanset-yo menmsi pa djè ni anlo moun ki noz tiré méprizasion ba'y kon an tan lontan. Pannan tan-an, lang-la ka tjilé anmizi-anmizi : ni mwens moun ka palé'y tou lé jou ; kalité lang-lan ka anmwennzi ek sé tout belté kréyol-la ki ka déchèpiyé jou apré jou.
Sa vré ki ni bel goumen ki fet gras a an gwoup wouchach Linivèsité yo té ka kriyé GEREC éti met-a-manyok li té Pwofésè Jean Bernabé èvè dé kréyolis kon Robert Damoiseau, Raphaël Confiant, Gerry L'Etang ek anchay dot. Sa vré ki ni anlo matjè kréyol kon Daniel Boukman, Térez Léotin, Georges-Henri Léotin, Jala, Jean-Marc Rosier, Hughes Bartéléry, Romain Bellaiy oben Judes Duranty ki ka pibliyé bel liv ki matjé an lang kréyol. Sa vré ki nan Linivèsité lé Zantiy, atè kanpis Chelchè, ni an Lisans ek an Mastè an lang é kilti kréyol. Tou sa vré ek bel ! Mé es sa sifizan pou koré bidim dékréyolizasion-an ki ka minasé lekzistans menm kréyol la ?
Sé yich-nou yonn ki ké pé réponn kèsion-tala...