Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

Endépandantis matinitjé ki fwansé ora kou

Endépandantis matinitjé ki fwansé ora kou

   Chak jou ni an bagay ki dwol ka paret adan ti péti Matinik nou an. Lè nou ka di "dwol", nou lé di an migannay komik épi trajik, chimérik ek istérik. Sé kon sa, dépi yonn-dé tan, nou wè an nouvo model moun tijé : endépandantis ki pwo-fwansé, ki menm fwansé ora kou. Tout lasent jounen yo anlè Bondakabrit ka matjé "Woulo ba Chaben !", "Pa menyen Chaben-nou an !" "Woulo ba lè Gran Sanblé !", kisasayésa...ek ou sé konpwann sé moun-tala sé dé kaskodè rachmabab. Ay kwè sa ! Si ou kwè sa, ou ka tounen kwata.

   Kon sé jou-tala sé Koup l'Ewop foutbol ka woulé, enben fok wè yo ka vréyé vokal ba "Lé Blé" ! Abo pa ni pies jwè ki ni Matinitjé ni menm Antiyé adan étjip-la. Sé endépandantis pwo-fwansé nou an ka mété drapo blé-blan-wouj anlè masonn Bondakabrit yo, yo ka posté dé gran félisitans ba létjip fwansé a lè zot wè i grenyen an match. Oben yo kay adan sipermarché ki enstalé bidim lékran pou moun pé gadé sé match-la ek yo ka vréyé kò-yo monté anlè ekzaktiman kon yo té ka fè pannan périod élektoral la adan sé miting GRAN SANBLE a. Jis ni sa ki kay péyé an lajan adan an sal siléma Madiana pou sa wè "Lé Blé" jwé.

   Es sé moun-tala chapé-tonbé anlè tet ? Es yo bipolè kon yo ka di atjèman ? Es yo sé an bann Konpè Lapen ki lé ni tout bagay ek ki ka bo tjou Bondié ek tjou Djab an menm tan ? Tou sa adan'y. Yo tibwen "sikolojik an tet" kon yo ka di an Gwadloup, men yo makak tou adan menm balan-an. Yo pa ni pies kalté larel-lidé, menm yo sav sa yo lé ek sa yo lé sé, kon yo ka di an Fwans, bè-a, lajan bè-a ek bonda fanm-lan ka bat bè-a.

   Erez-di-bonnè, lendépandans sé an rev tou-doubout jik atjèman, sé an lespwa, sé an lespérans nan kabech dé sèten militan ki sensè, davwè si tjek jou ka vini Matinik sé kaskod épi ki la Fwans ki l'Ewop, ki sa sé met-a-manyok péyi-a té ké pé fè épi moun kon sa ? Ki sa ou pé fè épi an moun ki endépandantis, men adan menm balan, ki pwo-fwansé ek pwo-niopen ?

   Ayen. Ayen menm !...
 
Vokabilè :
 
Abo : malgré.
Bondakabrit : Facebook.

Chaben : surnom d'Alfred Marie-Jeanne.

Erez-di-bonnè : heureusement.

Kabech : tête.

Kaskod : rompre ; se séparer.
Kaskodè : séparatiste.
Kwata : singe.

Larel-lidé : idéologie.
Masonn : mur.

Met-a-manyok : dirigeant.
Migannay : mélange.

Niopen : européen.
Rachmabab : impacable.

Sikolojik an tet : dérangé d'esprit.

Tijé : jaillir ; surgir.

Tou : aussi.

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.