Sa ka fè pasé 30 lanné ki ni moun ka goumen kont klowdékòn ek kont sé pwézonnè Bétjé-a. 30 lanné san yo obtienn an tjou-patat ! Sé moun-tala fè konférans, yo fè manifestasion, yo matjé artik adan jounal, yo ékri liv, yo pòté plent an jistis, mé Léta fwansé ek Lajistis-li bien sanfoutépamal.
Enben, mi rézilta-a an fidji-zot jòdi-jou !
Pli sa ké alé pli sitiasion-an ké bandé anlè Léta fwansé ek Lajistis-li, plis ké ni voukoum, plis ké ni blokaj sipèmarché Bétjé, plis ké ni gawoulé douvan Palé Lenjistis yo a. Yo poko konpwann oben yo ka fè wol yo poko konpwann sa. Yo kwè yo ké rivé toufé kòlè yonndé manmay ki désidé maté tab-la ! Mé i za two ta, tab-la za maté ni lontan, kat pat-li za anlè ek sé pa ayen ki ké pé koré balan-tala.
Ni anlo moun ki pa dakò épi konpowtasion sé aktivis-la mé yo blijé pozé kò-yo an ti keksion : es ni an lot manniè pou fè Léta fwansé ek Lajisis-li tann épi konpwann ? AWA ! Dépi 30 lanné, nou za éséyé tout bagay an manniè ki pasifik mé nou ka konstaté ki sa pa rapoté nou ayen. Nou toujou bèkalo ek Bétjé ka kontinié pijé moun an péyi-a konsidiré ayen pa té fet. Konsidiré yo pa té pwézonnen latè-nou, lawviè-nou ek bod lanmè-nou. Konsidiré salopté klowdékòn la pa té ka dérayé pep matinitjé a épi kansè, épi Alzaymè épi Parkinson, épi ti bébé ka né san bra.
Kantapou sé politisien Matinik la, laplipa adan yo pa janmen lévé lavwa kont vakabonnajri klowdékòn la ek yo reskonsab tou. Yo otan reskonsab ki Léta fwansé ek Lajistis fwansé ek yo ké ni kont pou rann pep-la.
Atjelman, sa ki fet, fet !