Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

Sé moun-tala pa sa ped

Raphaël CONFIANT
Sé moun-tala pa sa ped

   Nan mwa jwen-tala, sa ké fè an dimi-lanné ki éleksion pou Kolektivité Téritorial Matinik bout, men lè nou ka gadé konpowtasion dé sèten politisien, ou sé di sé yè éleksion-an fet. Sa sé an bagay nou poko janmen wè adan lavi politik ti tet zépeng-lan nou ka viv asou'y la. Anni pwan éleksion réjional janvié 2010 ! PPM té rivé pwan pouvwè-a ek mété lé Patriyot déwò. LETCHIMY té pwan plas MARIE-JEANNE. Enben, lè MIM ek sé parti-a ka woulé épi'y la té asepté défet-yo. Yo pa té fè gwo so pou sa. Pep-la té palé, i té esprimen kò'y épi bilten vot-li ek rézilta-a té la.

   Sé lanmanniè-tala an sistenm ki démokratik ka woulé : lè ou wè ou ped, sa lé di ou ped. Sa lé di ou pa ka chaché terbolizé lavi sé tala ki genyen an. Ou pa ka pasé tan'w ka mété bwa an woul-yo, palé pawol initil anlè yo oben matjé kouyonnad anlè yo. Poutan, sé sa PPM/EPMN ka fè dépi mitan mwa désanm lan ki pasé a. Yo trapé an dal men yo ka rifizé rikonnet li ! Konmva yo pé pa bokanté rézilta sé bwet-lin la, yo ka chaché tout model lokazion pou fè GRAN SANBLE chié. Yo ka chaché limen difé toupatou nan péyi-a : ki koté zélev Lisé Chelchè, ki koté sé ponpié-a, ki koté sé transpòtè-a, ki koté maren-péchè kisasayésa...Yo anba-fey, men sé yo ka pousé ek dapré yo, ké ni an gawoulé ké fet kont CHABEN, bagay ki ké blijé'y ladjé pouvwè-a !!!
   Sa sé konpòtasion moun ki pa lé asepté ped ki la davwè CHABEN ek GRAN SANBLE la pou sé 6 lanné-a ka vini a ek sé pa an tjou-patat PPM/EPMN ké pé fè pou fè yo pwan lavol avan lè. Yo pé djélé-soté-maté-dématé, sa pé ké mofwazé hak. Men lè nou ka dékatiyé atitid-yo pi bien, nou blijé konstaté ki sé an atitid timanmay ki la, ti manmay ki gaté. Sé moun-tala ka fè konsidiré Plato Roy té an jwet ba yo ek an lot timanmay vini ralé'y nan lanmen-yo. Kifè yo ka mété pléré atè, griji ponm-fidji yo ek pléré gwo dlo. Sa riditjil !
   Es ké ni tjek moun anpami yo ki ké wouvè zié'y an final-di-kont ek ki ké rivé konpwann ki manniè-a yo ka aji a ka fè lapolitik ped valè'y nan zié pep-la ? Davwè pep-la ka gadé ek sa i ka wè a pa pou fè'y plézi pies toubannman. Ba'y, lapolitik vini kontel an bwet-manjé éti tout moun-lan lé trapé pou anni kò'y, fanmiy-li ek konpè'y. Erez-di-bonnè, GRAN SANBLE ka tjenbé larel ek pa ka pwan wotè lo djendjen-an sé éli PPM/EPMN la ni labitid fè a dépi ni an pléniè. Lamajorité ni an pwogram pou i aplitjé kifè i pa ni tan pou ped ka otjipé di sa ki lé ralé péyi-nou an dèyè olié yo pèmet li vansé...
 
Vokabilè :
 
Anni : seulement.
Bout : finir, achever.
Bwet-manjé : gamelle.
Dal : lourde défaite.
Davwè : parce que.
Erez-di-bonnè : heureusement.
Gawoulé : révolte.
Griji : écorcher.
Hak : rien.
Kisasayésa : etc...
Konmva : étant donné que.
Mofwazé : changer.
Ponm-fidji : joue.
Terbolizé : embêter.
Tjou-patat : rien du tout.

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.

Pages