Tout moun ki ka mennen loto ka rimatjé sa anlè lawout Matinik : moun ki ka mennen kanmiyon ka bay twop chabon, yo ka chiélé'y, yo ka woulé two vit. Abo la plipa chimen péyi-a étwet oben ka zonnzolé, ou sé di chofè kanmiyon sanfouté. Menm lè asou lariè kanmiyon-an yo ni an mak ka di "80", yo ka pijé alé-pou-viré anlè aksélératè-yo ek pi souvan ki rarman, yo ka monté a "120". Kifè sa ki té pou fet ka fet pis sé jou-ala, ni 3 kanmiyon ki maté. Dé asou lawout Nò-Karayib la, lot-la pa koté Sent-Mari. Sé an mirak si zot wè sé dé primié-a pa tjwé pèsonn, men malérezman, dézienm-la touvé i fè yon moun mò.
Konpowtasion-tala pa nowmal pies ek fok mandé kò-nou es sé présion sé met-a-manyok lantoupriz la ka mété nlè sé chofè-a oben es sé di yo menm sé chofè-a ka désidé bay chabon. Adan gran péyi kontel te l'Ewop éti sé chofè-a ni pou fè 200, 300, délè 1.000 tjilomet pou sa livré machandiz, sa konprènab ki yo woulé épi bon balan, men adan an ti zizing péyi kon Matinik ki grandè an tet zépeng sa pa nowmal pies ! Men lè nou ka bien gadé sitiasion-an, nou ka rimatjé tou ki moun ka woulé gwo loto (4/4, BMW kisasayésa...), ni menm kalté konpowtasion-an tou. Yo anni konpwann lawout-la sé ta yo ek sé bwa pou nou alé ! Yo sanfouté moun ki adan ti loto konsidiré sé moun-tala sé dé kaka chien.
Pi mové : ou sé di sé manblo-a pa ka djè mété an milié adan kalté vakabonnajri-tala. Yo plis ka terbolizé moun ka kondui ti loto ki moun ka kondui gwo loto oben kanmiyon. Konsidiré sé manblo-tala té ka ba yo lapèmision fè sa yo lé anlè lawout, bay chabon épi balan yo lé. An jou, ké ni an bidim aksidan, timanmay ké ped lavi-yo ek a lè-tala, paran-yo ké rété pou lapléré. Sa blijé fet épi lanmanniè kouchal sé chofè kanmiyon an ni a.
Anni gadé, zot ké tann palé !...
Bwet-a-mo
Abo : malgré.
Kisasayésa : etc.
Konprènab : compréhensible.
Kontel : par exemple.
Kouchal : dégueulasse.
Manblo : gendarme.
Met-a-manyok : patron.
Terbolizé : embêter.
Tou : aussi.
Zonnzolé : zigzaguer.