Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

WOULO BRAVO BA MONTRAY, NICH-TWEL KREYOL-LA

WOULO BRAVO BA MONTRAY, NICH-TWEL KREYOL-LA

Vituèl sé vituèl. Vituèl vlé di on biten ki posib. Lè on biten vituèl, i pépa pa posib davwa posib-la kaché é ka atann yo MONTRAY AN LIMYÈ-LA. WÈ ! Zò tann ! Kyèkfwa sa pa fasil mé sa ki pa fasil posib é lè sa posib ou pé fè-y é apa jou fèy a bwa tonbé i ka pouri, mé si fèyabwa té ja pouri lè-y tonbé an dlo, sé la i ka mofwazé fap ! Pwan souf ! Kaki pli bèl mofwaz ki on chini an papiyon ? É mofwaz paka fèt san vizyon.

Gadé on ékip foutbòl ! Si tout´ sé foubalè-la pa ansanm-ansanm akokodo asi menm vizyon a boul-la an bik-la, yo ké pé kouri, soté, maté, yo péké adan sa é lè yo pa adansa, yo pèdan. Séla sa pa posib. Lè ti-moun té ka jwé-nwa (jeu de noix d´acajou) si vizyon a yo paténi dé, kat, sis nwa an tou-la yo patéka manjé chilibibi. Si-w ka fè on kaz é ou pa sav kijan ou vlé-y èkzakètèman (é fo pa-w ka kwè ki ou sav kijan ou vlé-y, fo-w jaka vwè-y an dézyé a koko a-w (pa disa a sé antrèprénè-la souplé !)) sé pa menm konmansé fondasyon-la. Saka parèt fasil mé sa pa fasil mé posib.

Sé kon dé moun mayé. Si yònn vlé sa konsa é lòt-la vlé sa onòt jan, yo paka érèzdibonnè. Sé dé men ka fè on tòch. Pou yo ankyèkoko (vivre en harmonie) fò yo vlé sa menm jan-la. É pou yo tini sa an menm jan-la, tini anlo palé pou palé é apapoudi pwan-asi-volonté é tala-tini-plis-pouvwa... Awa ! An-an ! Sé palé pou yo palé byen klè pou di kijan yo vlé sa ouben yo vé pasa. É lè yo ka palé, fo pa yo pwan sa ba yo : anfoutan kon soup salé, anrajé kon bèf ka bat ouben boudé kon doubsis, kivédi kontrèdi, fon-é-toupé, babyé é rèproché, sisésa vométan pé si sa pito (plutôt se taire). Anmenmditan yo andwa konpwann é pwan sa yo ni a pwan adan bokanté pawòl-la. On sèl pyès paka sonné an pòch. Sésa yo ka kriyé kominikasyon jiskatan tout´biten adolé-adolé. Sésa tout´kalté chèf ka fè é pou-w fwékanté chèf fo-w chèf vou menm. Sésa ! Sigré a chèf sé dè rédé saki pa sav yo chèf touvé chèf-la an fondonk a yo-menm. É atansyon pa kapon padavwa moun ki pa sav yo ja chèf souvan ka kwè ki yo pli chèf ki chèf. Pwan souf ! É nou tout´ tini on chèf. Sésa, alóspoudonk fó folo da lidè (Follow the leader)...

Ansanm-ansanm vlédi ki fò chak moun tini on lèspri kaskòd (indépendant) kivédi ki chak moun fè say vlé é pou chak moun fè say vlé, fò chak moun sav sa-y vlé dè-y-menm é dè lézòt. É lèpli souvan moun plis sav sa yo vé pa. Moun ki sav pouvré sa yo vlé ra-ra-ra. Moun sé moun (C´est humain) ! Yenki kalkilé ki, say pòtalans pou on nonm pa pòtalans pou on fanm é pyépoutèt, jijé diféran ras, koulè zong, laj, édikasyon, grosè, kalté chivé... alòspoudonk ansanm-ansanm pa fasil mé sa posib si chak moun rèskonsab dè lentensyon a yo, dè sa yo yé, dè sa yo vlé, dè sa yo ka fè, dè sa yo tini, dè sa yo ka di, dè sa yo ka makyé é... dè sa yo ka kalkilé (pensé). Kifè, pou nou tini lèspri kaskòd ansanm-ansam, fo nou asiré-pa-pétèt ki nou tout´adan menm ben-vituèl-la. An nou najé adan.

Tousapoudi ki vituèl-la vin´dè vertu. Vertu (force d´âme) sé plis fòs kitini é sé lè nou ka déplwayé, déplontonné é déplafonné fós-la ansanm-ansanm ki tout biten posib. Nou MONTRAY sóti montré ki nou sav sa nou vlé é nou ja la nou ké rété alòspoudonk sé konté épi nou. Répèté bèlè la ! Sé nou-menm ki la ! Apiyé pou nou monté mòn-la ! Pwan souf é répétésa ! Adoumanman.

Maksèt Oulssònn

Commentaires

juju | 24/09/2008 - 14:51 :
ON gros woulo bravo, bel kreyol.. Vituèl sé antichamb à posib... on ti proverb en passant: Kabrit ka kaka pilil poutan i pas doctè.

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.