Sé zil loséyan Pasifik la toujou fè sé Niopen-an révé palakoz sé bel fanm-lan ki ka viv sé koté-tala : "vahiné" ki non-yo adan lang-yo. Sé fanm-tala ni an ti manniè dansé ki pé ba nenpot ki nonm__jik Pap-la oben Gran Imam La Mek__bon twoublay : yo ka brennen ren-yo ek bonda-yo toupannan tet-yo ek lestonmak-yo ka rété dwet-pitjet. Sé jou-tala ni an gwo ladjè ki pété atè Tahiti davwè ni an krey-moun ki lé gloriyé dat anniversè an gran pent fwansé yo té ka kriyé Paul GAUGUIN, an artis ki partisipé adan Mouvman Enprésionis la épi Manet, Monet ek dot mapipi. Dé sèten Tahisien kont sa ora-kou ek yo ka kriyé GAUGUIN an "aventurier syphilitique" ki té vini pwofité di koukoun jenn ti "vahiné" nan finisman 19è siek-la.
Men lè nou ka gadé, ayen pa chanjé vréman jòdi-jou ek sé pa anni Blan ki ka vini nan sé zil-tala pou fè vakabonnajri ek vréyé bon lolo anlè fanm : Antiyé adan sa tou. Yo ka fè wol sé djoubaké yo désann djoubaké anba-la, men ay kwè sa ! Si ou kwè sa, ou ka tounen kwata, kon ti pawol-la ka di. Sé mésié ka désann la pou rifè ekzaktiman sa GAUGUIN ek dot vakabon té fè kivédi ba moun lolo bonmaten-an-midi-oswè. Kidonk yo ka pwofité di sistenm kolonialis fwansé a pou ay fouté fè lakay pep ki pa fè yo ayen !
Alò Walis é Futuna oben Walis é Koukouna ?...
Bwet-a-mo :
Anni : seulement.
Davwè : parce que.
Djoubaké : travailler dur.
Kivédi : c'est-à-dire.
Krey-moun : association.
Kwata : singe.
Mapipi : personne de grand talent.
Niopen : européen.
Palakoz : à cause de.
Twoublay : trouble.