Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

DEPITÈ-A TÈ KA BAT-DOUS DOUVAN TI-MANMAY

DEPITÈ-A TÈ KA BAT-DOUS DOUVAN TI-MANMAY

Moun toujou ka ni dé fidji ki diféran, men délè, yo pé ni etsétéra fidji tou. Tout moun ka chonjé Dominique STRAUSS-KAHN, éti yo ka konsidéré kon ékonomis fwansé ki pi mapipi, an met-a-manyok politik ki té ni anpil chans genyen dènié éleksion prézidansiel la. Sa ki pasé andidan kabech misié pou i té varé an fanm ka travay adan an lotel Nou-yok, an fanm nègres ki pa ni bel ni led, li, STRAUSS-KAHN ki té ni etsétéra fanm épi anchay belté ? Pon moun pa sav ! Es misié anni vini fou an mitan tet pannan an fay sigonn ? Es sé madanm-lan ki povotjé'y ? 

   Lè ou adan an fonksion ki ka mété anlo dapiyan anlè'w, sa vré ki ou bizwen dékonprésé tanzantan. Fok ou kapab métrizé lespri'w, men métrizé kò'w, lanvi'w, adan menm balan-an ek sé pa an bagay ki flouz pies. Sé pa anni nonm politik ki adan sitirasion-tala : sa ka rivé artis,matjè, inivèsitè, siantifik, espowtif kisasayésa...Men, an tout manniè, sé pa an rézon pou jistifié konpowtasion sé moun-tala lè zot wè yo ka janbé larel. Yo ni sifizanman antélijans pou sav ki lè yo fè sa, sé tout kariè-yo yo ka mété an bétiz, sé tout lavi-yo ek ta fanmi-yo yo ka fouté nan razié.

   Mi anvwala avan-yè, yo pongné an dépité niopen, misié Richard ROCHEFORT, ki vis-met-a-manyok MODEM, ka bat-dous douvan ti-manmay adan an magazen brikolaj ! Primié keksion ka vini an tet nou sé : es misié pa té sav yo té ké kolé'y ? Déziem keksion : es i pa fè espré pou yo té kolé'y ? Twaziem keksion : es i pa fè vakabonnajri-tala pou ladjé pos politik li a ki dwet té ka boufi'y ? Sé anni sikiat ki sé pé réponn sé kalté keksion-tala, mé sé élektè-a, sé moun-lan ki voté ba'y la pou i té pé vini dépité niopen an, sé moun-tala andwa chaché konpwann.

   Sa afè-tala ka démontré antouléka, sé ki moun ki dekdek, ki sikolojik an tet, sé pa anni moun ka maché épi rad chiré nan lari ek ka dévidé pawol ki pa ni pies vé-di. Ou ka ni dé sèten moun ki ka paret toutafetman obidjoul, nowmal, men ki, an réyalité, ni an fandas nan lespri-yo, an fandas ki dwet ka rimonté jik lè yo té timanmay. Yo érisi séré fandas-tala tout lavi-yo pou pèsonn pa rimatjé'y, men an lè, sa ka vini two fò ek sa ka pété nan fidji-yo. 

   Richard ROCHEFORT fini konmet an suisid politik. Menm manniè Dominique STRAUSS-KAHN. Men pi souvan ki rarman, sé pa anni adan sektè kokaj sa ka fet. Adan sektè lajan tou, ou ka anni wè moun ka détounen lajan san-manman aloski yo plis ki sav ki an jou, yo ké tjenbé yo. Sé lanati nonm ek fanm ki kon sa ek sa pres enposib mofwazé sa...
 
Bwet-a-mo
 
An fay : quelques.
Anni : seulement.
Belté : beauté.
Dapiyan : pression. 
Dekdek : fou.
Erisi : réussir.
Fandas : faille.
Flouz : facile.
Janbé larel : franchir une limite.
Kabech : tête.
Kokaj : sexualité.
Konpowtasion : comportement.
Kisasayésa : etc.
Mapipi : vaillant.
Matjè : écrivain.
Met-a-manyok : dirigeant.
Mofwazé : changer.
Niopen : européen.
Obidjoul : convenable ; correct.
Tou : aussi.
Varé : sauter sur.

 

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.