Moun ki enmen kréyol nan péyi Matinik (yo pa anlo !), ka kriyé lang kréyol la : "zépon natirel nou". Sé an manniè pou di ki kréyol-la ka pèmet nou débat épi lavi-a, goumen kont difikilté nou ka jwenn asou chimen-nou. Kivédi kréyol-la sé an fos ba nou. Malérezman, dépi yonn-dé lanné, nou ka wè anlo ti chantè kakayè ek anlo ti chantez tèbè ka mété kò-yo ka sèvi lang fwansé a swédizan pou yo pé antré asou marché mizikal la Fwans. KASSAV ek sé lézot gwoup-la pa té bizwen fè sa pou tout moun konnet yo ek aprésié yo toutwon latè, mé yo, sé jenn ti kakayè-a, yo ka vini rakonté nou ki si yo pwan kréyol, yo pé ké érisi. Yo ké rété dèyè !
Pannan yo ka rakonté sé kouyonnad-tala, nou ka wè ki adan dives péyi asou latè, ni moun ki ka désidé chanté an kréyol abo sé pa lang-yo ki la. Anni gadé vidéo-tala ! Nou ka wè dé jenn manmay Japon ka ripwan an bel chanté yo ka kriyé "Sové lanmou". Si aksan-yo ka paret nou dwol, si nou pa ka bien konpwann pawol-yo délè, sé ki nou pa abitié tann moun ki pa Antiyé sèvi lang kréyol la. An Fwansé ni labitid tann moun palé fwansé épi aksan belj, suis, kébékwa, arab, afritjen, antiyé etc..., men nou, nou pa ni labitid-tala épi kréyol.
Enben, fok nou koumansé pwan labitid-la ek fòsé zorey-nou kouté ek tann dot aksan an kréyol ki ta nou an !...